Doping in de sport - 1955-1959
1955
In Italië werden de eerste dopingcontroles uitgevoerd, maar het was wachten op de eerste sterfgevallen voor men krachtdadig werk maakte van serieuze veranderingen.
Na de tweede Wereldoorlog speelde het wielrennen een steeds centralere rol in het explosieve gebruik van stimulerende middelen. Wielerwedstrijden uit die tijd werden omschreven als 'broeinesten van doping’. Na een wegwedstrijd uit 1955 reageerden vijf van de 25 afgenomen urinestalen positief op stimulerende middelen.
In de oorlog van Vietnam, die duurde van november 1955 tot april 1975, vochten de Amerikaanse mariniers onder invloed van amfetamines en cannabis.
Op het WK wielrennen stuikte het volledige DDR-kwartet plots in elkaar tijdens de 100km tijdrit. Er waren grote vermoedens dat ze zich gedopeerd hadden, maar dat kon niet bewezen worden.
In 1955 verklaarde de Britse Olympisch kampioene zevenkamp Mary Peters (1939-):
"Een Amerikaans medisch team wilde een uitgebreid onderzoek starten naar de effecten van steroïden op gewichtheffers en werpers, maar stelde vast dat slechts enkelen ze niet namen, zodat de onderzoekers geen vergelijking konden maken.”
Het gebruik van steroïden verspreidde zich vrij vlug onder andere sporten. Aan een Californische wetgevende commissie over Drug Abuse:verklaarde Paul Lowe (1936-) een voormalige running back van het American football team San Diego Chargers, in 1970 het volgende:
"De steroïden moesten we 's middags nemen. Een official legde ze op een schotel en beval ons ze te gebruiken. we kregen een boete als we ze niet namen."
Tijdens de beklimming van de Mont Ventoux stuikte Jean Malléjac (1929-2000) plots in elkaar tijdens de Tour de France van 1955, wat toegeschreven werd aan dopinggebruik. Tien kilometer voor de top ging de Fransman tegen het wegdek en raakte hij bewusteloos. Lijkbleek, met schuim op de lippen en met doodszweet op het voorhoofd. Na een kwartier reanimeren kwam Malléjac terug bij, dank zij tourdokter Pierre Dumas (1920-2000), die hem zuurstof en een injectie solukamfer had toegediend. In de ambulance hield hij vol dat hij gedrogeerd werd zonder het te weten en dat hij een gerechtelijke procedure zou opstarten. In het ziekenhuis vocht Malléjac uren lang voor z'n leven, de Bretoen kon slechts op het nippertje worden gered. Tot aan zijn dood in september 2000 bleef hij zijn gebruik ontkennen.
Tijdens diezelfde beklimming van de Mont Ventoux zwalpte Ferdi Kübler (1919-2016) over het wegdek. Iedereen verwachtte dat hij ieder moment kon neergaan, maar de Zwitser haalde de eindstreep. Na aankomst brulde hij:
"Het zijn varkens die ons dit aandoen... Dit nooit meer, nooit meer."
Hij sloot zich op in zijn hotelkamer en als iemand aan de deur durfde kloppen, brulde hij onsamenhangende zinnen:
"Ferdi gaat binnenkort exploderen. Ferdi is geladen met dynamiet!"
Voor het eerst in de geschiedenis van de Tour doorzochten commissarissen de kamers van de renners en masseurs. Ze schrokken zich een hoedje toen ze daar een arsenaal aan verboden dopingmiddelen vonden: spuiten, pillen, flessen en zakken vol prestatiebevorderende middelen.
Na zijn carrière bekende Kübler dat hij tijdens die bewuste bergrit amfetamines had gebruikt.
1956
De anabole steroïde Metandienone kwam op de markt
In de psychiatrische kliniek van het Italiaanse Montello werd een Italiaanse renner binnengebracht, die na amfetaminegebruik volledig verward was.
Tijdens de Olympische Spelen van Melbourne weerklonken beschuldigingen over het gebruik van strychnine.
De zwakke werparm van de Amerikaanse hamerslingeraar Hal Conoly (1931-2010) werd behandeld met spierversterkende preparaten. Op drie maanden tijd won hij tien kilo aan lichaamsgewicht.
Op de Olympische Spelen van 1956 tilde de Russische gewichtheffer Arkady Vorobyov (1924-2012) twee keer het eigen lichaamsgewicht boven het hoofd, waarmee hij goud won en de Amerikaanse topfavorieten vernederde. Vorobyov haalde aan het Instituut Lucht- en Ruimtevaart van Moskou de graad van Doctor in de Medische Wetenschappen, waarmee mogelijk verklaard is waarom hij zo onderlegd was in het gebruik van testosteron.
De volledige Belgische ploeg stortte mysterieus in na de veertiende etappe van de Tour de France. Officieel toegeschreven aan het eten van 'slechte vis', een excuus dat ook in 1962 en 1991 veelvuldig werd gebruikt. Drie gewonnen ritten voor Fred Debruyne (1930-1994) en de bergrit Grenoble-St-Etienne voor de heersende wereldkampioen Stan Ockers (1920-1956).
1957
De anabole steroïde met Fluoxymesterone kwam op de markt
Tijdens een TV-interview verwittigde Dokter Herbert Berger (1932-2003), de voorzitter van de New York Medical Society, dat men er rekening moest mee houden dat heel wat atleten amfetamines gebruikten voor het verbeteren van hun prestaties. Deze beschuldiging werd door de sportwereld met klem ontkend, maar naarmate de jaren verstreken kreeg Berger gelijk.
De voormalige basketcoach van een high school in Ashland, Ohio verklaarde dat hij jarenlang Dexedrine tabletten had gegeven aan zijn beste spelers en dat die pillen in heel wat Amerikaanse hogescholen en middelbare scholen gebruikt werden. De coach moest gedwongen aftreden toen een van zijn spelers een zenuwinzinking kreeg.
In 1957 verpulverde Marina Itkina (1932-2020) tweemaal het wereldrecord van de 400m en in Bern kroonde de Russische zich tot Europees kampioen op de 200m. Geruchten willen dat ze de eerste vrouw was die anabole steroïden gebruikte.
Jacques Anquetil (1934-1987), winnaar van de Tour de France in 1957, 1961, 1962, 1963 en 1964, bekende openlijk dat hij amfetamines gebruikte en zag geen enkele reden waarom hij zich als professional niet mocht voorbereiden zoals het hem paste. De Fransman stelde dat men de Tour zonder chemische hulp onmogelijk kan uitrijden. Meer dan waarschijnlijk drogeerden ook de Tourwinnaars van 1956, 1958, 1959 en 1960 zich met amfetaminen.
1958
Een studie van de Italiaanse sportarts en voormalige calciospeler Gerardo Ottani (1909-1993) bracht aan het licht dat 27% van de spelers uit de Italiaanse hoogste voetbalcompetitie amfetamines slikte, 62% gebruikte analeptica en 68% anabolica. Bovendien zou 94% van de clubs hierbij betrokken zijn.
De Amerikaan Bill Pearl (1930-), die het tot Mister Universe schopte, experimenteerde als een van de eerste bodybuilders met de nieuwe anabole steroïde van het farmaceutisch bedrijf Searle. Na een 12-weekse cyclus met 30 mg Nilevar steeg zijn lichaamsgewicht met vijftien kilo.
Na zijn sportieve carrière bekende de Fransman Roger Rivière (1936-1976) dat hij in 1958, tijdens zijn geslaagde poging om het werelduurrecord te breken, amfetamines en solukamfer had gebruikt.
1959
De anabole steroïde Nandrolone fenylpropionaat kwam op de markt
Geruchten willen dat het gebruik van anabole steroïden in de Amerikaanse middelbare scholen startte, nadat een Texaanse arts in 1959 het hele seizoen Dianabol toediende hebben aan een high school football team. Uit het clandestiene onderzoek kwam ook naar voor dat de arts hiervoor samenwerkte met een farmaceutisch bedrijf.
De Franse vereniging van lichamelijke opvoeding stichtte in 1959 de eerste anti-doping commissie en zette die ISMF aan om internationaal te handelen.
De Belgische renner Pierre Becu (1934-1959) stierf na het nationaal kampioenschap voor liefhebbers. De autopsie toonde het gebruik van amfetamines aan en van nog andere verboden producten.
Voor zijn eindwerk vroeg de Duitser Jürgen Bliesener, student sportwetenschappen aan de Sporthochschule Köln, aan voormalige en aktieve wielrenners waarmee ze zich dopeerden. Het resultaat was verbijsterend: coramine, cardiazol, strychnine, arseen, sympatol, pervitine, efedrine, adrenaline, testosteron en indien mogelijk ook anabolica, morfine en cocaïne. De reactie van de Duitse wielerbond hierop was dat de sportwetenschapper zeer goed geïnformeerd was, maar dat ze er niets konden aan doen.
Uit de Verenigde Staten verschenen berichten dat sommige gebruikers zich inspoten met de inhoud van Benzedrine-inhalators, waardoor die van de markt werden genomen. Ook de eerste gevallen van illegaal geproduceerde amfetamines werden gemeld.
De Spanjaard Andrès Gimeno (1937-2019) was de eerste tennisser die toegaf dat hij massaal injecties testosteron had gekregen. Net voor de DavisCup-wedstrijd tegen Groot-Brittannië kreeg hij een inspuiting, waardoor de Spanjaard zo fris als een hoentje tegenstrever Billy Knight (1935-) versloeg na een marathonwedstrijd van 148 minuten en daarmee aan Spanje de 3-2 eindzege gaf.
De Amerikaanse arts John Ziegler (1920-1983) ontwikkelde de anabole steroïde Methandrostenolone of Dianabol, die in 1958 door Ciba gecommercialiseerd werd in de Verenigde Staten. In 1959 diende hij het product voor het eerst toe aan de Amerikaanse kampioen gewichtheffen Bill March (1937-). Het middel werd door de Food and Drug Administration (FDA) verboden. Later kantte Ziegler zich tegen het gebruik:
"Het is al erg genoeg om te moeten omgaan met drugsverslaafden, maar nu plaatsen gezonde sporters zich in dezelfde categorie. Het is een schande. Wie doet er nog voor de lol aan sport?"
Ziegler had een hartziekte, die aan zijn persoonlijke experimenten met steroïden werd toegeschreven. In 1983 stierf hij aan hartfalen.
In juli 1959, net voor de start van de Tour de France, nam de Franse douane ampullen amfetamine in beslag bij de Luxemburgse renner Charly Gaul (1932-2005). Gaul was zowel in de Tour van 1955 als in die van 1958 al eens betrapt op het gebruik van amfetamines bij de beklimming van de Mont Ventoux.
